ที่ประชุมประธานสภาอาจารย์มหาวิทยาลัยแห่งประเทศไทย (ปอมท.) เป็นองค์กรที่จัดตั้งโดยการรวมตัวกันของ สภาอาจารย์ สภาคณาจารย์ สภาข้าราชการมหาวิทยาลัยและสถาบันต่างๆ โดยมีข้อบังคับที่ประชุมประธานสภาอาจารย์ มหาวิทยาลัยแห่งประเทศไทย ว่าด้วยการบริหารงานของที่ประชุม พ.ศ. 2548 เป็นตัวกำหนดการดำเนินงานของที่ประชุม การเข้าร่วมทำงานของสภาอาจารย์มหาวิทยาลัยต่างๆ ใน ปอมท. เป็นการเสียสละเพื่อทำหน้าที่เป็นผู้แทนของคณาจารย์ ในเรื่องต่างๆ โดยไม่มี ค่าตอบแทน หรือผลประโยชน์อื่น ปอมท. เป็นองค์กรที่ไม่มีงบประมาณเป็นของตนเอง ในปัจจุบัน ปอมท. ต้องขอรับการสนับสนุนด้านการเงินจากมหาวิทยาลัย สถาบัน ต่างๆ แห่งละ 20,000 บาทต่อปี
สภาอาจารย์เป็นองค์กรหนึ่งที่ริเริ่มจัดให้มีขึ้นในระบบของการบริหารมหาวิทยาลัยประมาณปี พ.ศ. 2511 ทั้งนี้ เพื่อที่จะให้อาจารย์มหาวิทยาลัยที่มิได้ดำรงตำแหน่งบริหารได้มีส่วนร่วมรับรู้ปัญหาและเสนอแนวทางในการปรับปรุงการ ดำเนินการของมหาวิทยาลัย ขณะเดียวกันบทบาทในทางอ้อมจะทำหน้าที่เสมือนหนึ่งกระจกเงาสะท้อนการดำเนินงาน ของผู้บริหาร
ประสบการณ์ในการทำงานของสภาอาจารย์ของมหาวิทยาลัยต่างๆ ในช่วง 10 ปี ได้มีส่วนสำคัญที่ก่อให้เกิด ความเข้าใจ และตระหนักถึงความรับผิดชอบที่คณาจารย์จะพึงมีต่อมหาวิทยาลัย ขณะเดียวกันต้องแสวงหาแนวทางที่ เหมาะสมในการพัฒนามหาวิทยาลัยและการอุดมศึกษาด้วย ซึ่งในระยะเริ่มต้นหลังจากมีการจัดตั้งสภาอาจารย์ขึ้นใน มหาวิทยาลัยหลายแห่ง สภาคณาจารย์จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย ได้เชิญประธานสภาอาจารย์ทุกสถาบันเข้าร่วมพบปะ และแลกเปลี่ยนความคิดเห็นกันเป็นครั้งแรก ในวันที่ 2 มกราคม 2524 โดยมีผู้แทนจาก 6 สถาบัน ร่วมกันกำหนด แนวทางและหลักการ เพื่อทำงานร่วมกันระหว่างสภาอาจารย์มหาวิทยาลัยทั่วประเทศ
ประธานและผู้แทนจากสภาอาจารย์มหาวิทยาลัยต่างๆ ได้เข้าร่วมประชุมครั้งที่ 1 ที่มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ จำนวน 32 คน จาก 9 สถาบัน ที่ประชุมมีมติให้ใช้ชื่อว่าที่ประชุมประธานสภาคณาจารย์มหาวิทยาลัย พร้อมทั้งได้ พิจารณาการปรับปรุงระบบการบริหารงานบุคคล ของทบวงมหาวิทยาลัยร่วมกันเป็นเรื่องแรก หลังจากนั้นที่ประชุม ประธานสภาคณาจารย์มหาวิทยาลัย ได้มีการปรับปรุงองค์กรของที่ประชุมฯ เป็นระยะๆ ตลอดมา จากแบบไม่เป็น ทางการ ไปสู่ระบบการประชุมที่มีระเบียบ ข้อบังคับที่ แน่นอน โดยมีเจตนารมณ์ที่กำหนดไว้ตั้งแต่ปี พ.ศ. 2525 แก้ไข เพิ่มเติม พ.ศ. 2548 และปัจจุบันใช้ ระเบียบ ว่าด้วย การบริหารงานที่ประชุมประธานสภาอาจารย์มหาวิทยาลัยแห่ง ประเทศไทย (ปอมท.) พ.ศ. 2554
"ที่ประชุมประธานสภาอาจารย์มหาวิทยาลัยทั่วประเทศ ต่อมาเปลี่ยนเป็น ที่ประชุม ประธานสภาอาจารย์มหาวิทยาลัยแห่งประเทศไทย มีหน้าที่ปรึกษาหรือแลกเปลี่ยนความคิดเห็นเกี่ยวกับบทบาท และ ปัญหาของสภาอาจารย์มหาวิทยาลัยและสถาบันอุดมศึกษาต่างๆ รวมทั้งเสนอแนวทางแก้ไขปัญหา และการพัฒนา การศึกษาระดับอุดมศึกษาของชาติต่อผู้มีหน้าที่รับผิดชอบโดยตรง ให้ดำเนินการไปด้วยความเรียบร้อย บรรลุเป้าหมาย อย่างมีประสิทธิภาพ"
(ข้อมูล ผศ.ลาวัณย์ ไกรเดช)